VËGMÄRKEN
Wie in Noorwegen geweest is kent ze: de opgestapelde steenmannetjes die de weg markeren.
Merkstenen (Vëmärken) is ook de titel van een heel bijzonder dagboek.
DAG HAMMERSKJÖLD is de schrijver. Hij werd in 1905 in Jönköping geboren,
In 1953 werd hij gekozen tot secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Hij hervormde de logge organisatie van de VN, introduceerde het idee van de vredesmacht en zette zich in om de oplopende spanningen tussen de V.S. en de Sovjet-Unie te bezweren.
In 1961, als hij op weg is naar Kongo om een wapenstilstand te bewerkstelligen, stort zijn vliegtuig neer boven Zambia, waarbij alle inzittenden om het leven komen.
Na zijn dood – waarvan de ware toedracht altijd onduidelijk is gebleven – wordt in zijn huis het dagboek gevonden dat hij van 1925 tot 1961, het jaar van zijn dood, had bijgehouden. De aantekeningen werden in 1963 uitgegeven met de titel Vëgmärken, of Merkstenen, een verzameling gebeden, gedichten en aforismen. Zelf beschreef hij zijn dagboek als ,,Een soort van Witboek dat gaat over mijn onderhandelingen met mezelf - en met God.”
Als ervaren alpinist kende Hammarskjöld het belang van merkstenen, de hoopjes stenen die de bergbeklimmer op cruciale splitsingen achterlaat zodat hij bij de afdaling zijn weg terug kan vinden. En zo beschouwde hij zijn dagboekaantekeningen ook, als geestelijke oriëntatiepunten op zijn levensweg.
In Merkstenen laat de koele diplomaat zich kennen als een mysticus die worstelt met liefde, pijn en de naderende dood, maar met het verstrijken van de jaren tot een volledige overgave komt. Als hij voor een tweede termijn als secretaris-generaal wordt gevraagd schrijft hij:
,,Ik weet niet wie - of wat - de vraag stelde. Ik weet niet wanneer zij gesteld werd. Ik herinner met niet dat ik antwoordde. Maar eens zei ik ja tegen iemand of iets. Vanaf dat moment heb ik de zekerheid dat het leven zinvol is en dat mijn leven, in overgave, een doel heeft.’
