VANAF MIJN ZESDE had ik een obsessie voor het tekenen van de vorm van de dingen. Toen ik vijftig was had ik een wereld aan ontwerpen gepubliceerd. Maar alles wat ik heb gedaan vòòr mijn zeventigste is niet van belang. Op mijn vijfenzeventigste leerde ik iets over het patroon van de natuur, van dieren, planten, bomen, vogels, vissen en insecten. Als ik tachtig ben zul je pas echte vooruitgang gaan zien. Met negentig zal ik diep zijn doorgedrongen in het mysterie van het leven zelf. Met honderd zal ik een geweldige kunstenaar zijn. Aan ieder van jullie die net zo lang zullen leven als ik, beloof ik dat ik mijn woord zal houden. Ik schrijf dit op mijn oude dag. Ik noemde mij altijd Hokusai, maar vandaag onderteken ik met: "De oude man die gek van tekenen was."

TEKENEN is niet zozeer een oefening in praktische vaardigheden maar bovenal een middel om intieme gevoelens en stemmingen mee uit te drukken. Henri Matisse

IT WILL DO YOU A WORLD OF GOOD
Waarom zou je eigenlijk tekenen? Cennino Cennini (1370-1440 Toscane) gaf het antwoord op deze vraag. Hij tekende en schilderde, maar is vooral bekend geworden door zijn Il libro dell'arte, (Craftsmans' Handbook), een schilder- en tekenhandboek voor de Renaissancekunstenaars van zijn tijd.
Daarin schrijft hij aan de tekenaars: "Ga door, en laat het niet na elke dag iets te tekenen, want hoe klein het ook is, het zal altijd de moeite waard zijn, èn het zal je zeer goed doen."

Dacht ik dat ik nu alle schilderijen van Carl Larsson wel kende, ontdek ik zomaar een onbekende!

Vanaf de kerstdagen heb ik een ansichtkaart in een lijstje op de piano staan. Het is een kerstkaart, maar ik kan hem nog steeds  niet wegdoen. Deze Zweedse schilder en tekenaar  Carl Larsson (1853-1919), is mijn eerste liefde als het om tekenen gaat. En zoals dat met liefde gaat: daar valt niet veel aan uit te leggen.

VERBEELDEN VAN HET ZIEN.
Gisteravond om 18.15 bij de AVRO op Nederland 2 heb ik een prachtige documentaire gezien van Hansje Ran over het leven van Piet Esser (1914-2004). Ik zie hem nog steeds voor me, deze oude beeldhouwer werkend  aan een portret. Een echte leermeester.En wat een prachtige kop heeft deze man.

HET EFFECT VAN SNEEUW EN ZON  Van de zomer van 1890 tot de winter van 1891 maakte Claude Monet (1840-1926) een serie van 30 schilderijen van hooimijten op een veld, dicht bij zijn huis. Tijdens deze periode, toen de winter naderde schreef hij eens aan de kunstcriticis Gustave Geoffroy: "Ik werk erg hard, en worstel met een serie verschillende (licht) effecten. (haystacks), maar de zon gaat nu zo snel onder dat ik het niet bij kan houden." De serie werd tentoongesteld in 1891.

"WIE IT MAR DIEN MEI DE SNIE!" Deze mooie Fries verzuchting hoorde ik gister. Vertaald blijft er niet veel van over: "Was het maar gedaan met de sneeuw." Wie zou vandaag niet met een ketel warm water door zijn tuin willen gaan om de sneeuw te verwijderen en de groene puntjes van de sneeuwklokjes de grond uit kijken? Maar we moeten het er nog even mee doen. En eigenlijk blijft het ook altijd mooi: een landschap dat door de sneeuw is betoverd. Kijk maar eens naar dit schilderij van Valerius de Saedeleer (1867-1941) een Vlaamse landschapsschilder.

MEESTERLIJK
"Het oordeel van Salomon "
Deze tekening van Petrus Paulus Rubens (1577-1640) gemaakt met pen en gewassen inkt is een voorstudie voor een schilderij. Dit is genoeg. Ik hoef niet eens naar Kopenhagen om het schilderij te zien. Een indrukwekkend verhaal wordt met al zijn diepte weergegeven in een paar pennenstreken.



"The essence of drawing is a line exploring space". Andy Goldsworthy

Een friese kunstenaar  die ik enorm bewonder is Jan Loman (1918-2006). Hij was een autodidact. Een veelzijdig kunstenaar met een oprechte voorliefde voor het landschap waarmee hij zich diep verbonden voelde. Hij bekwaamde zich in veel verschillende technieken. Hij schreef ook haiku's. Schiermonnikoog noemde hij zijn "derde vaderland". Noorwegen met zijn fjordengebied zijn tweede. Hij ontwierp in 1963 het logo van de waddenvereniging dat nog altijd wordt gebruikt. Ik vind het nog altijd een kunststukje. Zo ook deze zeefdruk. Zonder titel.

Dit is één van de vroege  tekeningen van Albrecht Dürer, met de titel Mein Agnes. Dit is tekenen: de schijnbare moeiteloosheid waarmee de tekenaar langs de contouren van zijn geliefde gaat, en  haar wezen met een paar lijnen neerzet.

"It is only by drawing often, drawing everything, drawing incessantly that one day you discover to your surprise that you have rendered something in it's true character.
Camille Pissarro

MOMENTS THAT MATTERED TO SOME ONE

Anna Bjerger, een opvallende  Zweedse schilder (1973)
Ze gebruikt gevonden foto's en kiekjes als uitgangspunt voor haar werk. Vakantiefoto's, mensen op een feest, familiebijeenkomsten, prijsuitreikingen. Ze maakt schilderijen die de sporen weergeven van levensverhalen. Ze slaagt erin werk te maken waar blijdschap en plezier van af spatten, terwijl er toch ook steeds een melancholieke ondertoon voelbaar is. Prachtig werk!

Ik dacht ik moet mijn vuisten ballen.
Iemand zei: open je hand.
Ik dacht ik zal door de mand gaan vallen.
Iemand zei:
er is geen mand.

J. Foudraine


illustratie: vogelvrouw     avdw
                             

SHEER MIRACLE Ik kwam laatst een prachtige tekening van Rembrandt tegen van een hele gewone schelp. Maar wat een liefdevol tekenwerk. Deze woorden passen er bij: " I have learned that what I have not drawn I have never really seen, and that when I start drawing an ordinary thing I realize how extraordinary it is. Sheer miracle. Frederick Franck 1909-2006